Gabriel Fauré

Image

Gabriel Fauré
Gabriel-Urbain Fauré werd geboren op 12 mei 1845 te Pamiers (aan de voet van de Pyreneeën), als jongste van 6 kinderen. In 1854 wordt hij naar Parijs gestuurd – hij is dan 9 jaar. Aan de Ecole de Musique Religieuse et Classique Hij krijgt piano-en orgelles en ook les in compositie, onder andere van Camille Saint Saëns. Zijn eerste composities stammen uit circa 1861. In 1865 wint Faure een eerste prijs voor compositie, waarschijnlijk met zijn koorwerk Cantique de Jean Racine, opus 11.

Nog hetzelfde jaar verlaat hij de school en heeft achtereenvolgens diverse aanstellingen als organist. Hij is in 1871 een van de medestichters van de Societe Nationale de Musique. Deze organisatie heeft tot doel de uitvoering van werk van jonge Franse componisten te bevorderen. In 1909 splitst zich hiervan de Société Musicale Indépendante af, waarvan Faure de eerste voorzitter wordt. In 1896 wordt hij leraar compositie aan het conservatorium Parijs, waar hij van 1905 tot 1920 directeur is. Aan het eind van zijn loopbaan dwingt hardhorendheid hem om ontslag te nemen. Hij overlijdt in Parijs op 4 november 1924.


Zijn muzikale stijl kenmerkt zich, in vergelijking met romantischer Franse componisten, door het gematigde karakter, de grote logica en het teruggrijpen op klassieke vormen. Hij kan als wegbereider van het impressionisme worden beschouwd.

Het Requiem van Gabriel Faure is geen uiting van treurnis over een overledene. Faure schreef zijn dodenmis pour le plaisir, dus gewoon, zomaar, Omdat het hem leuk leek een Requiem te componeren. Misschien verklaart het de troostende lichtheid die het stuk zo bijzonder maakt. In hoeverre de dood van zijn vader in 1885 heeft bijgedragen aan de totstandkoming van het werk is onduidelijk (overigens zijn moeder stierf op 31 december, zo’n twee weken voor de première). Over de reden waarom het Requiem geschreven is, schrijft Fauré in een brief aan componist / dirigent Maurice Emmanuel, die om programmatoelichting Vraagt voor een uitvoering van het stuk in 1910:

“Geachte heer en vriend, mijn Requiem is gecomponeerd zomaar … voor de grap, als ik dat zo mag uitdrukken! Het werd voor het eerst uitgevoerd in La Madeleine voor de begrafenis van een parochiaan rond 1890. Meer kan ik u niet vertellen!

Hoogachtend, Gabriel Fauré  »

Van Faure’s Requiem bestaat een kerkversie en een concertversie. De eerste is in feite kamermuziek voor een sterk uitgedund ensemble, waarin altviolen en celli de klank bepalen, en de violen pas in het Sanctus mogen mee doen. De tweede is geïnstrumenteerd voor Symfonieorkest, waarbij een volledige vioolsectie gewoon vanaf het begin meestrijkt. De versie van het Requiem die tegenwoordig altijd wordt uitgevoerd, is niet de oorspronkelijke. De eerste uitvoering van het in 1887 gecomponeerde werk vond plaats op 16 januari 1888 in La Madeleine in Parijs. Het werk bevatte toen nog geen Offertorium, en ook het Libera Me was nog niet opgenomen. In 1889 werd het Hostias ingelast en wat later ook nog het “canonkoor” O Domine Jesu Christe dat het Hostias omringt. Daarmee ontstond het Offertorium in zijn huidige vorm. Het Libera Me was al in 1877 gecomponeerd, maar werd pas in 1890 aan het Requiem toegevoegd. De orkestbezetting was in de oorspronkelijke versie: eerste en tweede altviolen, eerste en tweede celli, contrabas, orgel, hoorns, trompetten, trombones, harp en vioolsolo in het Sanctus. De orkestratie zoals wij die kennen, met houtblazers en violen, kwam pas in 1900 gereed. Toen ook pas werd het werk gepubliceerd. Opvallend is dat in het begin van deze eeuw het Requiem lang niet zo populair was als tegenwoordig. Wat dit Requiem anders maakt dan andere is het feit dat van de Sequenta (Dies Irae) alleen het laatste stukje overbleef (Pie Jesu), dat op de plaats van het Benedictus terechtkwam. Het Benedictus ontbreekt dan ook. Verder komen het Libera Me en het In Paradisum normaal gesproken ook niet in een Requiem voor. Al met al heeft dit Requiem een heel vredig, berustend karakter: Vooral ook omdat het toch vaak opstandig klinkende Dies Irae is weggelaten.


Bron: Classicfm.nl

Creative Commons Licentie
Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie